Son yapılan bir araştırma, Kuzey Amerika'da yaşayan baştankara kuşlarının çıkardıkları melodilerle sürüye sadece düşmanın geldiğini haber vermekle kalmayıp, aynı zamanda tehlikenin boyutu ve cinsi hakkında da bilgi verdiklerini ortaya koydu.
Baştankaralar, bir tehlike karşısında sürülerini uyaran farklı sesler çıkarırlar.
Bugüne kadar yüzeysel uyarılar sanılan bu sesleri inceleyen Washington Üniversitesi'nde biyolog olan Christopher N. Templeton, Science dergisinin Haziran 2005 sayısında yayınlanan araştırmasında şu sonuca varmıştır:
"Bu çalışma, kuşların uyarı seslerinin sandığımızdan çok daha kompleks ve inceliklerle dolu olduğunu göstermiştir." (Science, 24 Haziran 2005, Allometry of Alarm Calls: Black-Capped Chickadees Encode Information About Predator Size)
Çalışma açık havada kurulan bir kafeste bulunan baştankara kuşlarına yakın yerleştirilen 15 avcı kuşla yapılmıştır.
Baştankara kuşlarının tehdit olarak gördükleri bu avcı kuşlara karşı iki farklı uyarı sesi çıkardıkları saptanmıştır:
Düşman havada uçuyorsa baştankaralar yüksek frekaslı, ince bir uyarı sesi; düşman eğer hareketsizse, daha yüksek, geniş bantta ve birkaç heceden oluşan bir uyarı sesi çıkarıyorlardı.
Bu araştırmada ayrıca kuşların tehdidin büyüklüğünü sadece boyuta göre değil, avcının tipine göre de saptayabildikleri anlaşılmıştır.
Örneğin baştankara kuşları için cüce baykuş küçük olmasına rağmen, kancalı gagası ve geniş pençeleri olan büyük boynuzlu baykuştan daha tehlikelidir.
İşte kuşların boyuta bakmaksızın tehlikenin çeşidini de anlayarak uyarı melodilerini değiştirdikleri görülmüştür.
Sadece bir serçe büyüklüğündeki baştankara kuşlarında görülen insanı hayrete düşüren bu zeka, Allah'ın üstün yaratışının delillerinden biridir.
Normal şartlarda bu kuşun kendisinden büyük bir kuşu tehdit olarak görmesi gerekirken zararsız olduğunu anlayıp bu duruma uygun uyarı sesi çıkarması "tesadüfen oluyor" denecek türden bir davranış değildir.
Avuç içi büyüklüğünde bir kuş, avcı kuşu tanımlayacak binlerce farklı ses çıkarıp, sürüyü tehdide karşı uyarabiliyorsa bu, takdir edilmesi gereken bir akıl örneğidir.
|